Ścieżka edukacyjna "Śladem kolejki wąskotorowej" to unikalna trasa turystyczna w Górach Świętokrzyskich, łącząca Nową Słupię ze Świętą Katarzyną. Szlak ma długość 16 kilometrów. Wędrówka zajmuje około 5 godzin. Jest dostępny zarówno dla pieszych, jak i rowerzystów. Trasa prowadzi przez malownicze tereny Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Powstała w miejscu dawnej kolejki, która służyła do transportu drewna i rudy żelaza.
Najważniejsze informacje:- Trasa znajduje się na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego
- Można ją pokonać pieszo lub rowerem (ruch rowerowy dozwolony jesienią)
- Na szlaku znajdują się przystanki edukacyjne z informacjami o regionie
- Główne atrakcje to Bocznica Franciszka, duży most i leśny kamieniołom
- Ścieżka łączy walory historyczne z przyrodniczymi
- Jest dobrze oznakowana i dostępna dla każdego turysty
Historia kolejki wąskotorowej w Górach Świętokrzyskich
Kolejka wąskotorowa w Górach Świętokrzyskich rozpoczęła swoją działalność na początku XX wieku. Jej głównym zadaniem był transport drewna do tartaku w Zagnańsku. Infrastruktura kolejowa została zaprojektowana z myślą o efektywnym wykorzystaniu lokalnych zasobów leśnych.
Rozwój kolejki górskiej w Świętokrzyskim Parku Narodowym wiązał się również z transportem rud żelaza. Trasa przebiegała przez najbardziej malownicze części regionu, łącząc kluczowe punkty przemysłowe.
Obecnie dawna kolejka wąskotorowa świętokrzyskie przekształciła się w popularną atrakcję turystyczną. Szlak śladem kolejki świętokrzyskie przyciąga miłośników historii i aktywnego wypoczynku.
- 1902 - rozpoczęcie budowy pierwszego odcinka
- 1923 - rozbudowa sieci o dodatkowe odnogi
- 1952 - modernizacja głównej trasy
- 1971 - zakończenie regularnych przewozów
- 2005 - utworzenie ścieżki edukacyjnej
Przebieg trasy dawnej kolejki
Trasa kolejki Nowa Słupia wiedzie malowniczą ścieżką przez Góry Świętokrzyskie aż do Świętej Katarzyny. To doskonale oznakowany szlak turystyczny.
Punkt startowy | Nowa Słupia |
Punkt końcowy | Święta Katarzyna |
Długość trasy | 16 km |
Przewyższenia | 280 m |
Czas przejścia | około 5 godzin |
Teren ścieżki edukacyjnej kolejka świętokrzyska jest zróżnicowany. Trasa prowadzi przez leśne ścieżki, wzgórza i malownicze doliny, oferując różnorodne widoki i wyzwania dla turystów.
Co zostało po dawnej kolejce?
Po dawnej kolejce wąskotorowej w Górach Świętokrzyskich zachowało się kilka charakterystycznych elementów infrastruktury. Najbardziej imponujący jest kamienny most o wysokości 5 metrów oraz pozostałości torowiska.
Góry świętokrzyskie szlak kolejowy zachował wiele oryginalnych elementów technicznych. Widoczne są fundamenty stacji, fragmenty podkładów i elementy systemu odwadniającego.
Stan zachowanych obiektów jest zróżnicowany. Niektóre przeszły renowację i są zabezpieczone, inne pozostają w formie historycznych reliktów.
- Kamienny most
- Bocznica Franciszka
- Fragmenty torowiska
- Fundamenty stacji
- System odwadniający
- Pozostałości nasypów
Czytaj więcej: Dolny Śląsk zimą – niezapomniane przygody, które umilą twoje ferie
Atrakcje na szlaku dawnej kolejki
Wzdłuż szlaku śladem kolejki świętokrzyskie rozmieszczono liczne przystanki edukacyjne. Każdy z nich opowiada inną historię o regionie i kolejce.
Przystanki wyposażono w tablice informacyjne przedstawiające historię, przyrodę i geologię okolicy. To prawdziwa lekcja historii w plenerze.
Bocznica Franciszka to jeden z najlepiej zachowanych obiektów na trasie. Kamienny most zachwyca konstrukcją i widokami na okolicę. Leśny kamieniołom pokazuje geologiczną historię regionu.
Bocznica Franciszka i most - czy warto je zobaczyć?
Bocznica Franciszka to unikatowy przykład dawnej infrastruktury kolejowej. Zachowane elementy pozwalają wyobrazić sobie, jak funkcjonowała kolejka wąskotorowa świętokrzyskie w czasach swojej świetności.
Most o wysokości 5 metrów to prawdziwa perełka inżynierii początku XX wieku. Jego konstrukcja nadal budzi podziw zwiedzających.
Z mostu rozciąga się malowniczy widok na Góry Świętokrzyskie i okoliczne lasy. To jedno z najpopularniejszych miejsc na robienie zdjęć.
Jak zaplanować wycieczkę szlakiem kolejki?
Szlak śladem kolejki świętokrzyskie jest dostępny przez cały rok dla pieszych. Rowerzyści mogą korzystać z trasy w okresie jesiennym, kiedy ruch turystyczny jest mniejszy.
Trasa jest dobrze oznakowana i przystosowana do turystyki rodzinnej. Kolejka górska Świętokrzyski Park Narodowy oferuje infrastrukturę dostosowaną do potrzeb różnych grup wiekowych.
Sezon | Cały rok (rowerem tylko jesienią) |
Trudność trasy | Średnia |
Wymagany sprzęt | Wygodne buty, plecak, woda |
Parking | Dostępny w Nowej Słupi i Świętej Katarzynie |
Warto zabrać ze sobą mapę lub pobrać trasę GPS. Na szlaku nie ma sklepów, dlatego należy zaopatrzyć się w prowiant i wodę.
Najlepszy czas na zwiedzanie
Wiosna i jesień to najlepsze pory roku na eksplorację ścieżki edukacyjnej kolejka świętokrzyska. Temperatury są przyjemne, a widoczność dobra.
Latem warto wyruszyć wcześnie rano, by uniknąć upałów. Zimą trasa może być trudno dostępna ze względu na warunki pogodowe.
Szlak najlepiej pokonywać między 8:00 a 16:00, by wykorzystać naturalne światło. Całą trasę można przejść w 5 godzin.
Świętokrzyski Park Narodowy - kontekst przyrodniczy
Wzdłuż kolejki wąskotorowej w Górach Świętokrzyskich występują rzadkie gatunki roślin. Można tu spotkać m.in. paprocie, mchy i porosty charakterystyczne dla regionu.
Fauna parku jest równie bogata. Na szlaku można obserwować ptaki, drobne ssaki i różnorodne owady.
Szczególnie cenne są stare drzewostany bukowe i jodłowe, które tworzą naturalne korytarze wzdłuż trasy.
Geologiczne osobliwości obejmują odsłonięcia skał kwarcytowych. To świadectwo bogatej historii geologicznej regionu.
Formacje skalne wzdłuż szlaku mają nawet 500 milionów lat. Tworzą one unikalne krajobrazy.
Park prowadzi aktywną ochronę przyrody. Turyści są proszeni o poruszanie się wyłącznie wyznaczonymi ścieżkami.
Połączenie z innymi atrakcjami regionu
Trasa kolejki Nowa Słupia łączy się z innymi popularnymi szlakami turystycznymi. W pobliżu znajduje się Święty Krzyż i muzeum starożytnego hutnictwa.
Warto połączyć wizytę na szlaku ze zwiedzaniem klasztoru na Świętym Krzyżu. To tylko 3 km dodatkowej trasy.
Na przejście całej trasy i odwiedzenie pobliskich atrakcji warto zarezerwować cały dzień. Weekend pozwoli na dokładniejsze poznanie regionu.
Świętokrzyska kolejka - historyczna perełka w sercu gór
Szlak śladem kolejki świętokrzyskie to wyjątkowe połączenie historii przemysłowej z walorami przyrodniczymi. 16-kilometrowa trasa między Nową Słupią a Świętą Katarzyną oferuje nie tylko spacer śladami dawnej kolejki, ale przede wszystkim edukacyjną podróż przez najbardziej malownicze zakątki regionu.
Zachowane elementy infrastruktury, takie jak kamienny most czy Bocznica Franciszka, przypominają o przemysłowej przeszłości Gór Świętokrzyskich. Dzisiaj, przekształcone w atrakcję turystyczną, stanowią doskonały przykład tego, jak historię można połączyć z aktywnym wypoczynkiem. Przystanki edukacyjne wzdłuż trasy pozwalają lepiej zrozumieć nie tylko dziedzictwo kolejki, ale także bogactwo przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego.
Niezależnie od pory roku, ścieżka edukacyjna kolejka świętokrzyska pozostaje dostępna dla turystów pieszych, oferując różnorodne atrakcje i widoki. To idealna propozycja na całodniową wycieczkę, która łączy w sobie elementy historii, edukacji i aktywnego wypoczynku.