Gatunek palmy krzyżówka to jedna z najpopularniejszych i najładniejszych palm doniczkowych. Wyróżnia się charakterystycznymi, pierzastymi liśćmi oraz zgrabnym, smukłym pniem. Choć pochodzi z tropikalnych regionów, można ją hodować także w polskich warunkach domowych. W artykule dowiesz się wszystkiego, co warto wiedzieć o pochodzeniu, wymaganiach i pielęgnacji tej niezwykłej rośliny.
Kluczowe wnioski:
- Palma krzyżówka pochodzi z Madagaskaru i wyróżnia się charakterystycznym wyglądem.
- Jest bardzo popularna na całym świecie jako roślina doniczkowa do wnętrz.
- Wymaga jasnego stanowiska, stałej wilgotności i umiarkowanych temperatur.
- Istnieje kilka odmian tej palmy, różniących się wysokością i zabarwieniem liści.
- W Polsce trzeba ją chronić przed mrozem, ale można ją uprawiać w mieszkaniach.
Pochodzenie gatunku palmy krzyżówka
Palma krzyżówka (Ravenea rivularis) pochodzi z Madagaskaru, wyspy leżącej u wybrzeży Afryki Wschodniej. Jej ojczyzną są wilgotne lasy równikowe rosnące na wschodnim i północnym wybrzeżu wyspy. W naturze osiąga wysokość do 12 metrów. Jest jednym z najpopularniejszych i najczęściej uprawianych gatunków palm na świecie.
Nazwa "krzyżówka" pochodzi od ułożenia liści. Są one pierzaste, złożone z wielu listków wyrastających na wspólnej osi. Listki układają się w dwóch płaszczyznach, tworząc kształt przypominający krzyż. Stąd polska nazwa tego gatunku.
Ze względu na efektowny, egzotyczny wygląd, palma krzyżówka od dawna była sprowadzana do Europy, gdzie uprawiano ją w oranżeriach i palmiarniach. Pierwsze udokumentowane introdukcje tego gatunku do Europy miały miejsce już w XVIII wieku.
Introdukcja palmy krzyżówki do uprawy domowej
Początkowo palma krzyżówka była dostępna wyłącznie dla najbogatszych, gdyż wymagała specjalnych warunków w szklarniach i oranżeriach. Przełomem było wprowadzenie w latach 30. XX wieku odmian karłowatych, które nadawały się do uprawy w mieszkaniach.
Obecnie istnieje wiele odmian palmy krzyżówki do uprawy w domu. Są one powszechnie dostępne w sklepach ogrodniczych i kwiaciarniach na całym świecie. Stała się niezwykle popularną rośliną doniczkową.
Popularność palmy krzyżówki na świecie
Palma krzyżówka jest jedną z najchętniej uprawianych roślin domowych na świecie. Występuje praktycznie we wszystkich krajach o klimacie umiarkowanym i subtropikalnym. Jest szczególnie popularna w Europie Zachodniej oraz Ameryce Północnej i Południowej.
Krzyżówka zdobyła tak dużą popularność dzięki łatwości uprawy, niewygórowanym wymaganiom środowiskowym oraz efektownemu wyglądowi. Jej smukły, wysmukły pień oraz rozłożysta, pióropuszowa korona liści stanowią bardzo dekoracyjny element wystroju wnętrz.
Innym powodem popularności krzyżówki jest szeroka dostępność jej odmian. Można dziś kupić rośliny o różnej wysokości (od kilkudziesięciu centymetrów do kilku metrów), z liśćmi w odcieniach zieleni, żółci czy nawet czerwieni i purpury.
Wymagania palmy krzyżówki dotyczące stanowiska i pielęgnacji
Mimo pochodzenia z wilgotnych lasów tropikalnych, palma krzyżówka nie ma dużych wymagań i stosunkowo dobrze adaptuje się do warunków panujących w mieszkaniach. Najważniejsze aspekty jej uprawy to:
- Stanowisko - krzyżówka potrzebuje jasnego lub lekko rozproszonego światła. Nie lubi bezpośredniego nasłonecznienia, które może poparzyć jej liście.
- Temperatura - optymalna to 18-22°C w ciągu dnia i nieco niższa w nocy. Znosi chłód do 10°C.
- Wilgotność powietrza - ważna jest stała, wysoka wilgotność na poziomie 60-80%.
- Podłoże - najlepsza jest żyzna, przepuszczalna ziemia z dodatkiem piasku i kompostu.
- Nawożenie - w okresie wzrostu od wiosny do jesieni co 2-3 tygodnie nawozem do roślin zielonych.
- Pielęgnacja - obficie podlewać, regularnie zraszać liście, okresowo przesadzać.
Właściwie ustawiona i pielęgnowana krzyżówka rośnie wolno, ale stopniowo się rozrasta. Po kilku latach może osiągnąć spore rozmiary.
Gatunki palm krzyżówek - odmiany i różnice
W uprawie domowej można spotkać liczne odmiany i kultywary palmy krzyżówki. Różnią się one przede wszystkim wysokością, kształtem i zabarwieniem liści. Do najpopularniejszych należą:
- Ravenea rivularis "Majestic" - wysoka odmiana osiągająca 2-3 m wysokości.
- Ravenea rivularis "Blue Cascade" - liście w kolorze niebieskozielonym.
- Ravenea rivularis "Rubra" - czerwonawe zabarwienie liści.
- Ravenea rivularis "Green Island" - niska odmiana karłowa do 60 cm wysokości.
| Odmiana | Wysokość | Cechy liści |
| Majestic | 2-3 m | ciemnozielone |
| Blue Cascade | 1,5-2 m | niebieskawozielone |
| Rubra | 1-1,5 m | czerwonawawe |
| Green Island | do 60 cm | jasnozielone |
Choroby i szkodniki, z jakimi zmaga się palma krzyżówka
Palma krzyżówka jest gatunkiem dość odpornym i rzadko atakują ją choroby czy szkodniki. Jednak w nieodpowiednich warunkach uprawy może dochodzić do pojawienia się:
- Brunatnej plamistości liści - grzybicza choroba powodująca nekrotyczne plamy.
- Mączniaka prawdziwego - grzyb pokrywający liście białym nalotem.
- Przędziorków - niewielkie roztocza ssące soki roślinne.
- Tarczników - larwy motyli objadające liście.
Aby uniknąć problemów ze szkodnikami i chorobami, należy zapewnić palmie optymalne warunki uprawy. Szczególnie ważna jest wysoka wilgotność powietrza, dobre nawożenie i regularne przesadzanie.
Palma krzyżówka w polskich warunkach klimatycznych
W polskim klimacie umiarkowanym palma krzyżówka może być uprawiana praktycznie wyłącznie jako roślina doniczkowa w mieszkaniach. Ze względu na wrażliwość na niskie temperatury, musi przebywać cały rok w pomieszczeniach.
Latem, kiedy na zewnątrz jest ciepło, donicę z palmą można wystawić na taras lub balkon. Jednak przy temperaturach poniżej 10°C roślinę należy przenieść do mieszkania. Jesienią i zimą krzyżówka wymaga dodatkowego naświetlania lampami hodowlanymi.
Palma krzyżówka, mimo pochodzenia z tropików, całkiem dobrze czuje się w warunkach panujących w polskich mieszkaniach. Przy odpowiedniej pielęgnacji i zapewnieniu stałej, wysokiej wilgotności powietrza może u nas świetnie rosnąć i rozrastać się.
Najważniejsze jest zapewnienie roślinie optymalnych warunków świetlnych i wilgotnościowych. Wtedy palma krzyżówka stanie się efektowną i wdzięczną rośliną domową, dodającą wnętrzom egzotycznego uroku.
Podsumowanie
Palma krzyżówka to niezwykle popularny gatunek, ceniony na całym świecie jako roślina doniczkowa. Pochodzi z tropikalnego Madagaskaru, ale doskonale adptuje się do warunków panujących w mieszkaniach. Najważniejsze w jej uprawie jest zapewnienie dużej wilgotności powietrza, odpowiedniego nawożenia i naświetlania. Mimo pochodzenia, palma krzyżówka całkiem nieźle czuje się w polskich warunkach klimatycznych. Przy odpowiedniej pielęgnacji może u nas świetnie rosnać i zdobić wnętrza swoją egzotyczną urodą.
Krzyżówka zawdzięcza swoją popularność dekoracyjnemu wyglądowi - wysokiemu, smukłemu pniowi i rozłożystej koronie pierzastych, ciemnozielonych liści. Dodatkowym atutem jest szeroki wybór jej odmian, różniących się wysokością i zabarwieniem. Dzięki temu każdy może dobrać odpowiednią palmę do swoich potrzeb i wystroju wnętrza.
Palma krzyżówka ma stosunkowo niewygórowane wymagania. Najlepiej rośnie w jasnym stanowisku, w temperaturze 18-22°C i przy dużej wilgotności powietrza. Ważne jest systematyczne podlewanie i nawożenie oraz okresowe przesadzanie. Dobrze zadbane egzemplarze potrafią osiągać spore rozmiary.
Mimo pochodzenia z tropików, popularny gatunek krzyżówki całkiem nieźle radzi sobie w polskich mieszkaniach. Przy właściwej uprawie i pielęgnacji stanowi efektowny element wystroju wnętrz. Jej egzotyczny wygląd dodaje mieszkaniu niepowtarzalnego, tropikalnego klimatu.
Tagi
Udostępnij artykuł
